Bab 7 --> Haba --> Aplikasi Prinsip Pengembangan Dan Pengecutan Jirim

 Bab 7 --> Haba --> Aplikasi Prinsip Pengembangan Dan Pengecutan Jirim

  Pengembangan dan Pengecutan Jirim

Jirim (matter) menyerap (absorbs) haba apabila dipanaskan dan menyingkirkan (expels) haba apabila disejukkan.

Isipadu (volume) jirim berubah apabila ianya dipanaskan (heated) atau disejukkan (cooled).

Apabila dipanaskan:

• Zarah (particles) jirim menyerap tenaga haba (heat energy) untuk menukarkannya kepada tenaga kinetik. Tenaga kinetik (kinetic energy) menyebabkan zarah bergetar (vibrate) dengan lebih cepat.
• Getaran ini menyebabkan zarah-zarah bergerak menjauhi antara satu sama lain. Dengan sebab itu, saiz dan isipadu jirim akan meningkat.

Apabila disejukkan:

• Zarah jirim kurang bergetar dan kelajuannya juga berkurangan.
• Jarak antara zarah-zarah adalah mengurang. Ini bermakna bahawa saiz dan isipadu jirim juga turut berkurangan.

Bab 7 --> Haba --> Haba Sebagai Suatu Bentuk Tenaga

Bab 7 --> Haba --> Haba Sebagai Suatu Bentuk Tenaga

Haba Sebagai Suatu Bentuk Tenaga

Haba (heat) adalah suatu bentuk tenaga (energy) yang mengalir dari (flows from) kawasan suhu tinggi (high temperature) ke kawasan lain yang mana suhunya adalah lebih rendah (low temperature).
Haba boleh bergerak melalui pepejal (solid), cecair (liquid), gas, dan juga vakum (vacuum).
Unit SI bagi haba adalah Joule (J).
Matahari (sun) adalah sumber utama (main source) tenaga haba.
Pembakaran bahan api dan makanan membebaskan sejumlah besar haba.
Elektrik (electricity) juga menjadi tenaga haba dengan penggunaan peralatan (appliances) seperti seterika elektrik, pemanas pembakar dan ketuhar.
Beberapa tindak balas kimia juga mengeluarkan banyak haba.

Haba dan Suhu
Suhu adalah kuantiti fizikal (physical quantity) yang merujuk kepada darjah kepanasan atau kesejukan sesuatu jirim (matter).
Unit SI untuk suhu adalah darjah Celsius (simbol: °C). Alatan yang digunakan untuk mengukur suhu adalah termometer/jangkasuhu (thermometer).
Semakin panas badan seseorang, maka semakin tinggi suhunya. Manakala semakin sejuk badan seseorang, semakin rendah suhunya.
Suhu dan haba adalah dua perkara yang berbeza. Walau bagaimanapun, kedua-duanya adalah saling berkaitan (interrelated).
Haba adalah suatu bentuk tenaga (energy). Apabila suatu objek dipanaskan, tenaga haba dalam objek tesebut menyebabkan suhu meningkat (temperature to rise).
Jumlah tenaga yang dibekalkan akan mempengaruhi kenaikan suhu objek tersebut.
Semakin banyak tenaga yang terkandung di dalam sesuatu objek, semakin tinggi suhu objek tersebut.
Muatan/kapasiti haba (heat capacity) adalah kuantiti tenaga haba yang terkandung dalam sesuatu jirim. Sifat-sifatnya adalah:

• bergantung kepada jenis isipadu, jisim isipadu dan suhu jirim.
• pada suhu yang sama, suatu jirim yang besar mempunyai lebih banyak kandungan haba.
• dengan jumlah isipadu yang sama, jirim yang lebih panas mempunyai kandungan haba yang lebih tinggi.

Bab 1--> Apakah Itu Sains ? --> Rdas -Radas Yang Digunakan Di Makmal Sains

Bab 1--> Apakah Itu Sains ? --> Rdas -Radas Yang Digunakan Di Makmal Sains

Alat-alat radas yang biasa terdapat di makmal sains

Terdapat pelbagai jenis alat radas di dalam makmal sains. Rajah di bawah menunjukkan beberapa jenis alat radas yang biasa digunakan.
Anda harus tahu apa itu alat radas. Anda juga perlu mengetahui tentang kegunaan am pelbagai alat radas.

Mangkuk pijar (Crucible)

Kegunaan: Untuk memanaskan bahan kimia.

Tabung uji (Test tube)
Kegunaan: Untuk mengisi bahan kimia.

Mangkuk penyejat (Evaporating dish)
Kegunaan: Untuk mengewap cecair daripada larutan.




Penyubat gabus & penyumbat getah (Cork & rubber stopper)
Kegunaan: Digunakan untuk menyumbat tabung uji atau kelalang kon.

Pemegang tabung uji (Test tube holder)
Kegunaan: Untuk memegang tabung uji.




Picagari (Syringe)
Kegunaan: Untuk memindahkan cecair dalam jumlah yang kecil.

Slaid kaca (Glass slide)
Kegunaan: Untuk meletak spesimen bagi tujuan pemerhatian di bawah mikroskop.




Jam randik (Stop watch)
Kegunaan: Untuk mengukur masa.




Bikar (Beaker)
Kegunaan: Untuk mengisi bahan kimia dan cecair.




Kelalang kon (Conical flask)
Kegunaan: Untuk mengisi bahan kimia dan cecair.




Kelalang berdasar rata (Flat-bottomed flask)
Kegunaan: Untuk mengisi bahan kimia yang digunakan dalam penyediaan gas yang mana proses tersebut tidak memerlukan pemanasan.




Corong penuras/penapis (Filter funnel)
Kegunaan: Untuk menapis campuran pepejal dan cecair.




Kasa dawai & tungku kaki tiga (Wire gauze & tripod stand)
Kegunaan: Untuk menyokong radas semasa pemanasan.




Penunu Bunsen (Bunsen burner)
Kegunaan: Untuk menyediakan nyalaan.

Rak tabung uji (Test tube rack)
Kegunaan: Untuk memegang tabung uji dalam kedudukan yang tegak.




Rod kaca (Glass rod)
Kegunaan: Digunakan untuk mengacau larutan didalam bekas.

Kaki retort & pengapit (Retort stand & retort clamp)
Kegunaan: Untuk memegang alat radas semasa eksperimen dijalankan.




Buret (Burette)
Kegunaan: Untuk menyukat isipadu larutan dengan tepat.




Balang gas (Gas jar)
Kegunaan: Untuk mengisi gas.




Penyepit mangkuk pijar (Crucible tongs)
Kegunaan: Untuk memegang objek panas.

Pipet (Pipette)
Kegunaan: Untuk menyukat isipadu larutan dengan tepat.




Silinder penyukat (Measuring cylinder)
Kegunaan: Untuk menyukat isipadu larutan dengan tepat.




Jangka suhu (Thermometer)
Kegunaan: Untuk menyukat suhu.

Bab 1--> Apakah Itu Sains ? --> Simbol -Simbol Amaran Tentang Bahaya

  Bab 1--> Apakah Itu Sains ? --> Simbol -Simbol Amaran Tentang Bahaya

Simbol-simbol Amaran Tentang Bahaya

Bahan kimia yang terdapat di dalam makmal sains mestilah dikendalikan dengan berhati-hati.
Sesetengah bahan kimia yang amat berbahaya dan juga boleh membahayakan kesihatan kita. Ada yang meletup, menghakis, sangat mudah terbakar atau beracun/toksik.
Kita boleh mengetahui sifat bahan kimia tersebut dengan melihat label pada bekas atau botol yang mengandungi bahan-bahan kimia.
Rajah di bawah menunjukkan beberapa simbol yang terdapat pada label bekas atau botol yang mengandungi bahan-bahan kimia.

Menghakis (Corrosive)

Contoh: Hidrogen peroksida, asid hidroklorik pekat dan natrium hidroksida.

Sangat mudah terbakar (Highly flammable)

Contoh: Fosforus putih, kuning fosforus, petrol, minyak tanah, etanol.

Meletup (Explosive)

Contoh: Natrium, kalium.

Toksik / Beracun (Toxic / Poisonous)

Contoh: Raksa, plumbum, sodium cyanide, hidrogen sulfida.

Berbahaya atau Perengsa (Harmful or Irritant)

Contoh: Ammonia, klorin, klorofom.

Radioaktif (Radioactive)

                           Contoh: Uranium, torium, radium.

Bab 1 --> Apakah Itu Sains ? --> Makmal Sains

Bab 1 --> Apakah Itu Sains ? -->
Makmal Sains

Makmal Sains

Kita juga boleh mempelajari sains di makmal sains.
Makmal sains adalah merupakan sebuah bilik atau bangunan dimana penyelidikan secara saintifik dijalankan.
Kebanyakan sekolah mempunyai makmal-makmal dimana pelajar boleh menjalankan eksperimen.
Adakah anda tahu tentang peraturan-peraturan dan langkah-langkah keselamatan yang perlu dipatuhi apabila anda berada di dalam makmal sains?
Adakah anda tahu mengapa anda perlu mengikut peraturan-peraturan dan langkah-langkah keselamatan tersebut?

Peraturan am dan langkah-langkah keselamatan

1. Makanan dan minuman tidak dibenarkan dibawa masuk ke dalam makmal.
   
   
   
2. Bahan-bahan mestilah dikendalikan dengan betul.

Peraturan-peraturan keselamatan dan langkah berjaga-jaga di dalam makmal

• Anda cuma boleh masuk ke dalam makmal sains hanya dengan kebenaran guru sahaja.
• Anda tidak boleh membawa masuk makanan dan minuman ke dalam makmal sains.
• Anda tidak dibenarkan untuk masuk ke bilik persediaan dan stor.
• Anda tidak boleh membawa alat radas atau bahan kimia keluar dari makmal.
• Anda cuma boleh menggunakan alat radas dan bahan kimia hanya dengan kebenaran guru sahaja.
• Semua alat radas dan bahan-bahan kimia yang digunakan mestilah mengikut seperti apa yang diarahkan oleh guru anda sahaja.
• Bahan-bahan mestilah dikendalikan dengan betul.
• Anda tidak boleh merasa apa-apa bahan kimia kecuali guru anda meminta untuk berbuat demikian.
• Anda mesti sentiasa memeriksa label pada botol untuk memastikan bahawa anda menggunakan bahan kimia yang betul.
• Jika berlaku keadaan bahan kimia secara tidak sengaja termasuk kedalam mulut, anda hendaklah meludah keluar bahan tersebut dan basuh mulut anda dengan air bersih berulang kali.
• Jika bahan kimia terkena pada kulit atau pakaian anda, basuh dengan menggunakan air.
• Anda hendaklah melaporkan semua kemalangan dan kecederaan (contoh: seperti luka atau terbakar) kepada guru anda dengan segera.
• Anda tidak boleh bermain atau bergurau di dalam makmal.
• Anda tidak boleh bermain dengan alat radas dan bahan kimia.

Bab 6 --> Sumber-sumber Tenaga --> Kepentigan Memulihara Sumber Tenaga

Bab 6 --> Sumber-sumber Tenaga --> Kepentigan Memulihara Sumber Tenaga

Kepentingan Pemeliharaan dan Pemuliharaan Sumber

Kita bergantung kepada sumber-sumber di sekeliling untuk terus hidup.

Oleh itu, kita perlu memelihara (preserve) / menjaga dan melindungi, serta memulihara (conserve) sumber Bumi bagi memastikan bahawa sumber-sumber tersebut kekal dalam keadaan yang baik.

Kepentingan memelihara dan memulihara sumber Bumi

• Untuk mengelakkan organisma-organisma seperti harimau dan tumbuh-tumbuhan tertentu daripada ancaman kepupusan (extinction).
• Untuk memastikan bahawa komposisi gas di udara kekal seimbang.
• Untuk memastikan bahawa bekalan keperluan asas manusia tidak terjejas (not jeopardized).
• Untuk memastikan bahawa bekalan logam (metal) dan bukan logam (non-metal) di dalam kerak Bumi (Earth's crust) tidak kehabisan (not depleted).

Langkah-langkah untuk memelihara dan memulihara sumber-sumber Bumi

• Mengamalkan sikap berjimat cermat (thrifty attitude), berhati-hati dan berekonomi apabila menggunakan sumber-sumber Bumi.
• Amalkan kitar semula (recycling), yang mana ianya adalah untuk memproses semula bahan buangan (waste products) seperti kaca, plastik dan logam timah menjadi bahan baru.
• Amalkan penggunaan semula (reusing), yang mana ianya adalah menggunakan semula bahan-bahan seperti kertas bagi melambatkan penggunaan sumber semula jadi tersebut.
• Cari sumber alternatif (pilihan) untuk menggantikan sumber yang terancam atau semakin berkurangan. Sebagai contoh, petroleum dan gas asli.
  

Bab 6 --> Sumber-sumber Tenaga --> Sumber Tenaga Yang Boleh Diperbaharui Dan Yang Tidak Boleh Dperbaharui

Bab 6 --> Sumber-sumber Tenaga --> Sumber Tenaga Yang Boleh Diperbaharui Dan Yang Tidak Boleh Dperbaharui 

Semua sumber tenaga yang boleh dikelaskan kepada kategori, iatu sumber tenaga yang boleh diperbaharui dan tidak bleh diperbaharui .Sumber tenaga yang boleh diperbaharui ialah sumber yang tidak habis digunakan. Matahari merupakan salah satu sumber tenaga yang boleh diperbaharui kerana tenaga suria tidak akan habis. Sumber tenaga yang tidak bleh diperbaharui ialah sumber tenaga yang tidak boleh diperbaharui ialah suber tenaga yang tidak dapat diganti semula selepas digunakan. Sumber ini akan kehabisan dan memerlukan masa berjuata-juta bagi menggantikannya. Kebanyakan tenaga yang digunakan dalam kehidupan harian daripada sumber adalah daripada sumber tenaga yang tidak boleh diperbaharui seperti bahan api fosil.

Contoh Sumber Tenaga Yang Boleh Diperbaharui Dan Yang Tidak Boleh Diperbaharui -->

Boleh Diperbaharui --> Matahari  

                                       Angin

                                       Biojisim 

                                       Air 

                                       Gioterma

                                       Ombak      

Tidak Boleh Diperbaharui --> Bahan api fosil

                                                 Bhan radioktif